PAMIĘTNIK SZTUK PIĘKNYCH / FINE ARTS DIARY Nr 11
Nr / No. 11: Sztuka polska na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1981 / Polish art in the Western and Northern territories from 1945 to 1981, Redakcja / Edited by ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK
Spis treści / Contents: Wstęp / Introduction; ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK, Czy nowa historia sztuki „Ziem Odzyskanych” jest nam potrzebna?/ Is the new art history of the “Regained Territories” really needed?; Część I / Part I: Rekultywacje: scalanie pokawałkowanego / Recultivations: merging shattered: SZYMON PIOTR KUBIAK, Organizmy pionierskie. Kultura wizualna Szczecina w pierwszych latach po II wojnie światowej / Pioneering organisms. The visual culture of Szczecin in the first years after World Word II; BARBARA OCHENDOWSKA-GRZELAK „Ożywił się i zaludnił odtąd kościół i nabrał wyglądu katolickiego”. Ewangelickie kościoły Szczecina Adolfa Thesmachera (1880–1948) i ich adaptacja do wymogów kultu katolickiego / “And from then on the church was revived and adopted a Catholic appearance”. Adolf Thesmacher’s (1880–1948) evangelic churches in Szczecin and their adaptation to the requirements of Catholic worship; MAGDALENA HOWORUS-CZAJKA, Mitologia piastowska – forma, funkcja, kontekst w pomnikach okresu PRL na Ziemiach Odzyskanych / Mythology of the Piast dynasty - form, function and context in the monuments of Polish People’s Republic in the “Recovered Territories”; JOANNA FILIPCZYK, Bez oparcia o dawne tradycje… Wystawa Plastyki Ziem Nadodrzańskich / Without any recourse to past traditions… The Fine Arts Exhibitions of the Odra Lands; DOROTA JANISIO-PAWŁOWSKA, Rozwój architektury sakralnej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1981, na przykładzie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej / Development of church architecture in Western Pomerania in the years 1945–1981, based on the example of the Archdiocese of Szczecin-Kamień; MAGDALENA ZIĘBA, Sztuka jako narzędzie propagandy? Biennale i sympozja na tzw. Ziemiach Odzyskanych / Art as a propaganda tool? Arts biennials and symposia in the so called Recovered Territories; Część II / Part II: W zawieszeniu: trauma, żałoba, trwanie / Suspension: trauma, mourning, persistence: KAROLINA TOMCZAK, Pomnik Czynu Powstańczego Xawerego Dunikowskiego z lat 1946–1955 - artystyczna interpretacja historii Ziem Zachodnich wobec komunistycznej władzy / Xawery Dunikowski’s Insurgent Monument from the years 1946–1955 - an artistic interpretation of the history of Western Territories in the face of Communist rule; TOMASZ MIKOŁAJCZAK, Wrocławskie wnętrza Władysława Winczego / Wrocław’s interiors by Władysław Wincze; ROMAN LEWANDOWSKI, „W Polsce Ludowej, o którą walczyłem, przeżyłem piekło”. Szkic o współzałożycielu Grupy Krakowskiej, Bolesławie Stawińskim / “I went through hell in the People’s Republic of Poland I had fought for.” An essay on Bolesław Stawiński, a co-founder of the Grupa Krakowska [Krakow Group]; BARBARA BAWOROWSKA, Cwenarski, Rosołowicz. Bardzo wrocławska historia windowania sztuki wzwyż / Cwenarski, Rosołowicz. Wrocław’s very unique history of hoisting art up; ELŻBIETA KAL, Od dialogu do powtórzenia. Malarze szkoły sopockiej u źródeł swoich obrazów / From dialogue to repetition. ‘Sopot School’ painters at the sources of their paintings; Część III / Part III: Polityka uważności: gubienie niedocenionego i odzyskiwanie zaprzepaszczonego stanu posiadania / The politics of mindfulness: loss of the underestimated and recovering the lost ownership; MAŁGORZATA BUCHHOLZ-TODOROSKA, Stary Sopot i nowi sopocianie. Przewartościowanie miasta i jego architektury po 1945 / The old Sopot and the new Sopotians. Re-validation of the city and its architecture after 1945; KAMILA STORZ, Wartość wzorcotwórcza niemieckiego budownictwa wiejskiego na Warmii i Mazurach a lokalny regionalizm i jego idea / Value of the German country house building in Warmia and Mazury as an architectural design model in regard to the local regionalism and its idea; DARIUSZ WĘDZINA, Kierunek „awangarda” – koncepcje odbudowy miast historycznych po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku. Casus Legnicy i Lwówka Śląskiego / Direction: “avant-garde” - concepts of reconstruction of historical cities after the Second World War in Lower Silesia. The case of Legnica and Lwówek Śląski; ROMUALD KACZMAREK, Metaloplastyka wernakularna na Dolnym Śląsku. Wstęp do problematyki / Vernacular Metalwork in Lower Silesia: An outline of the subject area; ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK, Karolina Tomczak, Joanna Wątroba, Rzeczy kobiece. Mini-słownik sztuki wrocławskiej widzianej poprzez przedmioty / Female things. A mini-dictionary of art in Wrocław seen through objects; Część IV / Part IV: Pragmatyka i subwersja: nowa organizacja życia artystycznego i przechwytywanie spontanicznych wykwitów energii / Pragmatism and subversion: a new organization of artistic life and capturing spontaneous bursts of energy: ALEKSANDRA SUMOROK, Geografia a wnętrze socrealistyczne. Między obfitością a wykluczeniem / The geography and interior design of social realism in Poland. Between abundance and exclusion; AGATA SZMITKOWSKA, Architektura wybranych ośrodków wczasowych Pojezierza Mazurskiego w latach 1945–1980 / The architecture of selected holiday centres of Masurian Lakeland in the years 1945–1980; MAGDALENA GOŁACZYŃSKA, Międzynarodowe Festiwale Teatru Otwartego. Wrocław jako forum dla Europy / International Festivals of the Open Theatre. Wrocław as a forum for Europe; ANNA PIETRZAK, Sympozjum – plener Szlak Kopernika / Symposium-„plein-air” (outdoors) painting on Copernicus Trail; MAGDALENA WORŁOWSKA, Sztuka zaangażowana ekologicznie na sympozjach i plenerach na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 60. i 70. (Opolno, Osieki, Zielona Góra) / Ecologically-oriented art in Poland at symposia and open-air festivals in the Western and Northern Territories of Poland in the 60’s and 70’s (Opolno, Osieki, Zielona Góra); ANDRZEJ JAROSZ, Nowa Ruda na kulturalnej mapie PRL-u / Nowa Ruda on a cultural map of the People’s Republic of Poland; Część V / Part V: Dramatis personae: zjawy z przeszłości, mistrzowie, działacze, nieprzystosowani / Dramatis personae: ghosts from the past, masters, activists, unadapted; EMILIA DZIEWIECKA, Wędrujące pomniki. Przeniesienie trzech lwowskich monumentów do Wrocławia, Szczecina i Gdańska w latach 1956–1965 / Wandering monuments. Relocation of three statues from the city of Lwów to Wrocław, Szczecin and Gdańsk in the period 1956–1965; DARIUSZ MATELSKI, Działania prof. Karola Estreichera jr. dla kształcenia młodzieży we Wrocławiu w latach 1951–1961 i rewindykacji dziedzictwa kultury Ziem Zachodnich i Północnych Polski / Efforts of prof. Karol Estreicher jr. to educate youth in Wrocław in the years 1951–1961 and to revindicate the cultural heritage of the Western and Northern Lands of Poland; EWA GŁADKOWSKA, Powojenne środowisko artystów plastyków Olsztyna. Między ludowością, socrealizmem a polską racją stanu / The post-war artistic circle in Olsztyn. Between folklore, social realism and Polish reason of state; AGNIESZKA SZKOPEK, „Nie jestem rzemieślnikiem, architektem, szewcem i ogrodnikiem” – Zdzisław Jurkiewicz w poszukiwaniu roli artysty / “I am not a craftsman, an architect, a shoemaker or a gardener” – Zdzisław Jurkiewicz in search of the artist’s role; JOANNA WĄTROBA, Interpretacje kobiecości w twórczości trzech artystek wrocławskich / Interpretations of femininity in the works of three women artists from Wrocław ; ANNA ZELMAŃSKA-LIPNICKA, Franciszek Duszeńko – uczeń Mariana Wnuka. Podmiotowość miejsc / Outlining the shape: Franciszek Duszeńko (1925–2008) - the student of Marian Wnuk; LUCJAN HANAK, Ignacy Bogdanowicz nowator – organizator i artysta / Ignacy Bogdanowicz — an innovator, a promotor and an artist.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Wydawnictwo Tako, Warszawa-Toruń 2016
ISSN 1730-0215 (306 s.)